Achtergrondinformatie:
Robuust en stijlvol gebouwd voor een industrieel gebouw. Al was het rond 1900 nog niet zo exceptioneel om veel energie te stoppen in de esthetiek van een gemaal te midden van de polder. Wat voor die tijd wel vernieuwend was is de aandrijving van dit gemaal. Ter plaatse werd, met een vuur gestookt op kolen, stoom opgewekt die op zijn beurt een generator aandreef. Dus geen stoomgemaal of dieselgemaal, maar een elektrisch aangedreven gemaal. Maar tijden veranderen, ook voor dingen die ooit vernieuwend waren. Begin jaren ’70 werd gemaal Keizersveer gebouwd, die de functie van gemaal Dongestroom overnam. Anno 2021 is het gebouw nog steeds in handen van het waterschap, maar dient reeds geruime tijd als facilitaire ruimte, wat door de niet originele rol- en schuifdeuren wordt verklapt.
Bouwkundige details:
Bouwkundig een redelijk typisch robuust opgemetseld gebouw met pilasters en extra verzwaringen in het metselwerk tot kniehoogte in beide bouwvolumes. Segmentbogen en halfrondbogen maken het tot een sierlijk gemetseld geheel. Het hoofdvolume kent een zadeldak met kruispannen, het nevenvolume kent een gebogen dak waar, in ieder geval in de huidige tijd, gebogen golfplaten op liggen. Met name het hoofdvolume lijkt niet zo groot als dat het toch wel is, wat voornamelijk veroorzaakt wordt door de grote, hoge, bovenaan halfronde, raampartijen. Tevens kent het hoofdvolume op de kopgevels twee stenen plaquettes, die ook in het Markenburg model tot in detail zijn uitgewerkt.
